Ciumi aŭ ne ciumi?
Kvankam ciumo estas ĝeneraliĝita laŭ sveda modelo, multaj hezitas ciumi ĉiujn. Ia regulo estas, ke oni formale vi-diras al pliaĝaj personoj, klientoj en butikoj, restoracioj kaj en similaj situacioj, sed la kutimo tre varias. Feliĉe kutimaj salutfrazoj ne apartigas laŭ ciumo kaj la finnoj plejparte forkuŝas troan formalismon en interrilatoj.
Grado de formalo
Oni uzas diversaj salutfrazoj depende de kioma horo estas, grado de formalo, sed en la ĉiutaga vivo oni ne uzas tre formalajn salutojn (ne listitaj).
Oni disdividas tagnokton en sekvajn partojn:
- mateno: 6–9 horo
- antaŭtagmezo: 9–12 horo
- posttagmezo: 12–18 horo
- vespero: 18–21 horo
- nokto: 21–6 horo
La salutojn plejparte observas ĉi tiun disdividon, krom oni ne kutime specifas en saluto, ĉu estas antaŭ- aŭ posttagmezo.
| kiam oni renkontas | en E-o | kiam uzata? |
| Hyvää huomenta!
| Bonan matenon! | • 6–9 horo • formala, ĉiam uzebla • ekz. al busŝoforo, vendisto, kelnero |
| Huomenta!
| Matenon! | • 6–9 horo • malpli formala, ĉiam uzebla • ekz. al busŝoforo, vendisto, kelnero; kolego, samkursano |
| Hyvää päivää!
| Bonan tagon! | • 9–18 horo • formala, ĉiam uzebla • ekz. al busŝoforo, vendisto, kelnero |
| Päivää!
| Tagon! | • 9–18 horo • malpli formala, ĉiam uzebla • ekz. al busŝoforo, vendisto, kelnero; kolego, samkursano |
| Hyvää iltaa!
| Bonan vesperon! | • 18–23 horo • formala, ĉiam uzebla • ekz. al busŝoforo, vendisto, kelnero |
| Iltaa!
| Vesperon! | • 18–23 horo • malpli formala, ĉiam uzebla • ekz. al busŝoforo, vendisto, kelnero; kolego, samkursano |
| Terve!
| Saluton! | • dum la tuta tago • neŭtrala • al personoj, kiujn vi iel konas |
| Hei!
| He! | • dum la tuta tago • neformala • al pli junaj personoj, inter junuloj, sed uzata ankaŭ kelkfoje de busŝoforoj, vendistoj, kelneroj al klientoj |
| kiam oni eksiĝas | en E-o | kiam uzata? |
| Näkemiin!
| Adiaŭ! | • dum la tuta tago • formala, ĉiam uzebla • ekz. al avendisto, kelnero |
| Hyvää yötä!
| Bonan nokton! | • post 21, kiam oni enlitiĝas • formala, ĉiam uzebla • ekz. al busŝoforo, vendisto, kelnero |
| Yötä!
| Nokton! | • post 21, kiam oni enlitiĝas • malpli formala, ĉiam uzebla • ekz. al kolego, samkursano |
| Kiitos!
| Dankon! | • dum la tuta tago • neŭtrala • inter unuflanke busŝoforoj, vendistoj, kelneroj kaj aliflanke klientoj |
| Terve sitten!
| Ĝis la revido! | • dum la tuta tago • neŭtrala • al personoj, kiujn vi iel persone konas |
| Hei, hei!
| Ĝis! | • dum la tuta tago • neformala • al pli junaj personoj, inter junuloj, sed uzata ankaŭ kelkfoje de busŝoforoj, vendistoj, kelneroj al klientoj |